Η μουσική έχει αναγνωριστεί κατά καιρούς από πολλούς επιστημονικούς κλάδους για τις πολλαπλές θεραπευτικές της ιδιότητες! Μπορεί να συμβάλει στη διαχείριση του πόνου και του άγχους, καθώς και μπορεί να επιδρά θετικά σε λειτουργίες του εγκεφάλου και στη μάθηση, στη φυσική δραστηριότητα και στο συντονισμό των κινήσεων, στην παραγωγικότητα και στη δημιουργικότητα, στη χαλάρωση και στον ύπνο, στη βελτίωση της διάθεσης και στη μείωση αρνητικών συναισθημάτων. Όλες αυτές οι ευεργετικές ιδιότητες της μουσικής δεν ισχύουν μόνο για τους μεγάλους, αλλά και για τα παιδιά!
Πώς επηρεάζει η «μουσική αγωγή» τα παιδιά;
Όπως κάθε μορφή τέχνης, η μουσική αποτελεί έναν τρόπο ανθρώπινης επικοινωνίας και συναισθηματικής έκφρασης. Ο όρος μουσική αγωγή, με την ευρύτερη έννοια μπορεί να συμπεριλάβει τις επιδράσεις που συνειδητά ή ασυνείδητα ασκεί το κοινωνικό περιβάλλον στη μουσική ανάπτυξη του παιδιού. Με μια στενότερη, όμως, έννοια, ο όρος μουσική αγωγή αναφέρεται στην σκόπιμη, προγραμματισμένη και συνειδητή προσπάθεια, στο πλαίσιο της οργανωμένης αγωγής, για την ανάπτυξη των μουσικών δεξιοτήτων και της μουσικής αντίληψης του παιδιού και για τη διαμόρφωση θετικής στάσης απέναντι στη μουσική και τα μουσικά φαινόμενα.
Τα παιδιά κατανοούν τη γλώσσα της μουσικής ενστικτωδώς και έχουν μια φυσική αγάπη για τη μουσική. Από πολύ μικρή ηλικία παρατηρούμε τα παιδιά να κουνιούνται στο ρυθμό της και να προσπαθούν να συντονιστούν στους ήχους της. Κουνάνε χεράκια, ποδαράκια και δείχνουν χαρούμενα όταν ακούν τους αγαπημένους τους ήχους! Αγαπούν ιδιαίτερα τα τραγούδια που έχουν ρυθμό και ενέργεια, και πολύ εύκολα μπορούν τέτοια τραγούδια να αλλάξουν άμεσα τη διάθεση τους. Ο χορός, τα παλαμάκια και το τραγούδι ψυχαγωγούν και προσφέρουν απόλαυση στα παιδιά!
Η μουσική όμως δεν δίνει μόνο ενέργεια. Η απαλή μουσική μπορεί να ηρεμήσει ένα παιδί από το κλάμα, και το νανούρισμα μπορεί να χαλαρώσει και να συντροφεύσει το παιδί την ώρα του ύπνου. Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι η έκθεση στη μουσική διεγείρει συνολικά τη νοημοσύνη και τη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών. Η μουσική αλληλεπιδρά με το μυαλό και το σώμα, βοηθά τα παιδιά ψυχικά, συναισθηματικά, κοινωνικά, καθώς και στη σωματική τους ανάπτυξη. Μπορεί και διεγείρει τον εγκέφαλο, τα συναισθήματα και το σώμα ταυτόχρονα. Μπορεί και δομεί τον τρόπο που μαθαίνουν και επικοινωνούν τα παιδιά, προσφέρει πολλά θετικά στην ομιλία, στην κίνηση και στην έκφραση των παιδιών – στοιχεία σημαντικά για την ανάπτυξή τους.
Μουσική και Κινητικές Δεξιότητες
Όπως δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση «Journal of Neuroscience», τα παιδιά που μαθαίνουν ένα μουσικό όργανο πριν από την ηλικία των 7 ετών, εμφανίζουν διαφορετικές δομές στον εγκέφαλό τους. Φαίνεται πως σε εκείνη την ηλικία υπάρχει ένα «παραθυράκι», όπου η μουσική εκπαίδευση αλληλεπιδρά με το ρυθμό ανάπτυξης των κινητικών δεξιοτήτων των παιδιών, προκαλώντας έτσι μακροπρόθεσμες αλλαγές στον εγκέφαλό τους.
Μουσική και Μνήμη
Οι ερευνητές τονίζουν ότι δεν έχει σημασία ποιο όργανο μαθαίνουν τα παιδιά όσον αφορά τη βελτίωση της μνήμης. Είναι η διαδικασία της μουσικής εκπαίδευσης που είναι ευεργετική για τη μνήμη.
Μουσική και προσχολική ηλικία
Είναι πλέον κοινώς αποδεκτό ότι τα μη μουσικά – πλεονεκτήματα που αποκτά ένα παιδί μέσω της ενασχόλησης με τη μουσική συμβάλλουν και στη γενικότερη ακαδημαϊκή του μάθηση. Η μουσική βοηθάει τα παιδιά προσχολικής ηλικίας, καθώς χρησιμεύει στο να τα βοηθήσει να κατανοήσουν έννοιες όπως: ψηλά και χαμηλά, γρήγορα και αργά, ξεκινώ και σταματώ κλπ. Το να διαβάζουν μουσικές νότες από αριστερά προς τα δεξιά βοηθάει στο να χρησιμοποιούν αργότερα την ίδια φορά (από αριστερά στα δεξιά) για να διαβάσουν λέξεις ή να γράψουν. Το να κρατάνε το ρυθμό και να μετράνε ένα μουσικό κομμάτι (1,2,3,4) ενισχύει το ρόλο των αριθμών και βοηθάει τα παιδιά να κατανοήσουν καλύτερα τις πρώτες μαθηματικές έννοιες.
